project-layout
Verlichte afzondering; een klooster voor de Cisterciënzer orde / Illuminated isolation; a monastery for the Cistercian order
Het sublieme licht dat de ene plek met ‘de andere’ verbindt is het architectonische kenmerk van een nieuw type heterotopia: de fōstopos. De fōstopos zondert zich in ruimtelijke zin af door middel van licht en verbindt zich met andere plekken doordat ze aan het sublieme buiten zichzelf refereert. De fōstopos biedt binnen zijn grenzen oneindig de ruimte aan het sublieme. Daardoor beantwoordt ze aan een behoefte in onze maatschappij naar de ‘andere plaatsen’ zoals ze door Foucault zijn geïntroduceerd.
Al eeuwenlang bewijst de ‘architectuur van het licht’ van de Cisterciënzer orde de kwaliteiten van licht als een middel om ruimtes vorm te geven. In dit ontwerp voor een klooster vormen de ruimtelijke en rituele beleving van het sublieme licht en de overgang naar het omringende landschap, het hart van het fostōpische karakter.
‘Het verstilde ontwerp voor een klooster wordt voorafgegaan door een prachtig uitgevoerd vooronderzoek. De filosofische ondergrond wordt zorgvuldig opgebouwd in een helder betoog. Aan de hand van twee essays over heterotopia’s en de rol van het licht, wordt betoogd dat je daarmee sublieme architectuur zou kunnen maken. De studie heeft echter geen hechte relatie met het op zichzelf fraaie ontwerp. Het trefzeker in het landschap gesitueerde klooster is vakkundig ontworpen en prachtig gepresenteerd. De zeer esthetische presentatie geeft door de schaarse informatie moeilijk inzicht in het ontwerp. Het contemplatieve aspect is in het plan goed uitgewerkt. De vorm past bij de functie. De ontwerper constateert een maatschappelijke noodzaak voor dergelijke ‘other places’, ten onrechte wordt echter niet gemotiveerd op welke wijze het klooster aan die noodzaak tegemoet komt.’
Jury Archiprix 2011 (René Boomkens, Nikol Dietz, Rob Hootsmans, Christian Kieckens, Gert Urhahn)
Article One – The Sublime and the Heterotopia
The sublime as a philosophical notion is related to the heterotopias introduced by Foucault. Society is in need of such ‘other places’ as these places provide an unlimited space for the sublime within their borders.
Article Two – The Sublime Light
The sublime light and the meaning that it gives to the architectural space capturing it is analysed for three different buildings: the Pantheon, Corbusier’s St Pierre de Firminy Vert and the Church of Light by Tadao Ando. The sublime light that can connect ‘place to other place’ emerges as a characteristic of the architectural expression of this special type of heterotopia: the fōstopos.
Thesis booklet – The Sublime Light and the Heterotopia
This booklet contains a two-piece essayistic research. An architectural perspective, on the relation between the sublime and the heterotopia and the role light plays therein. Eventually the notion of the fōstopos arises: a place connected and elevated to ‘the other place’ by light.
The fōstopos is used as ‘theoretical inspiration’ for the design of my graduation project: a monastery for the Cistercian Order. The architecture of this order has been known for centuries as the architecture of light. In the monastery the spatial and ritual experience of light and the threshold with the surrounding landscapes are at the heart of its fōstopic character.